بررسی مقاله «قرآن و علم» دائرة‌المعارف الیور لیمن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه

2 دانشگاه معارف اسلامی قم- استاد حق التدریس مجتمع آموزشی امام خمینی(ره)

چکیده

مقوله تعارض علم و قرآن به‌تبع بحث تعارض علم و دین، از مباحث دیرین و دامنه‏دار در میان مباحث علوم تجربی به شمار می‌آید. ازاین‌رو دائرة‌المعارف‌های نگاشته شده، به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم به ارائه این مبحث می‏پردازند. یکی از آن دائرة‌المعارف‌ها که به‌صورت مستقیم به این مقوله ورود نموده است، مدخل «قرآن و علم»، دائرة‌المعارف اولیور لیمن است که توسط دکتر محمد شمشیرعلی نگاشته شده است. نوشتار پیش‏رو، پس از معرفی اجمالی دائرة‌المعارف اولیور لیمن و نگارنده این نگاشته، به همراه ترجمه مقاله، برجسته‏ترین نقاط قوت و ضعف را مورد بررسی قرار داده است. روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‏ای است. یافته‌های تحقیق نشان می‏دهد، نگاشته مذکور از حیث تلاش در بازگویی آیات علمی و باور به عدم ناسازگاری بین یافته‏های جدید علمی و قرآن قابل‌تقدیر است؛ اما دارای کاستی‏هایی، ازجمله نوآور نبودن مقاله، فزونه‏گویی در سازگاری قرآن و علم، عدم مراجعه به منابع قرآنی و حدیثی، منحصر نمودن آیات علمی به علوم طبیعی، عدم بهره‌مندی از فهم قرآن‏پژوهان پیشین و معاصر و.... است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Review of the article "Quran and Science" from Oliver Lyman's encyclopedia

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Rezaee Isfahani 1
  • Haitham Bouazar 2
1 Member of the faculty of Al-Mustafa Al-Alamia Society
2 PhD Student, Quran and Texts, Qom University of Islamic Studies, (Corresponding Author) haithamboozar2921@gmail.com
چکیده [English]

Abstract
The issue of the conflict between science and the Holy Qur'an, as a result of the discussion of the conflict between science and religion, is one of the long-standing topics among the issues of experimental sciences. Therefore, written encyclopedias present this topic directly or indirectly. One of the encyclopedias that has directly entered this category is the entry of "Quran and Science" from Oliver Lyman's encyclopedia written by Dr. Mohammad Shamshir Ali. The following article, after a brief introduction to the Encyclopedia by Oliver Lyman and its author, translates the article and then examines the most salient strengths and weaknesses. The method of this research is descriptive-analytical and using library resources. The findings of the research show that the mentioned writing is commendable in terms of trying to recite scientific verses and believing in the incompatibility between new scientific findings and the Qur'an; But it has shortcomings, such as the lack of innovation of the article, exaggeration in the compatibility of the Qur'an and science, lack of reference to Qur'anic and hadith sources, limiting scientific verses to natural sciences, lack of understanding of previous and contemporary Qur'anic scholars, etc.. . is.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Quran and Science
  • Oliver Lyman
  • Mohammad Shamshir Ali
  • Natural Sciences
  • Incompatibility
  1. منابع

    1. قرآن کریم، ترجمه: رضایی اصفهانی، محمدعلی و همکاران، ‌موسسه تحقیقاتی فرهنگی دارالذکر، قم: 1383ش.
    2. ابن‌سینا، حسن ابن علی، رسائل ابن‌سینا، چاپ هند، بی‏جا: 1908 م.
    3. ابوحجر، احمد عمر، التفسیر العلمی للقرآن فی المیزان، دار قتیبة، بیروت: 1411 ق.
    4. حوی، سعید، الاساس فی التفسیر، دارالسلام، مصر: 1424 ق.
    5. الحبال، محمد، العلوم فی القرآن، بی‏جا: 1418 ق.
    6. رضایی اصفهانی، محمدعلی، علوی‌مهر، حسین، «بررسی اعجاز قرآن در دانشنامه قرآن الیور لیمن»، دوره 13، شماره 24، بهار و تابستان 1397،
    7. رضایی اصفهانی، محمدعلی، بررسی مبانی کتاب نقد قرآن، پژوهش‏های تفسیر و علوم قرآن، قم: بی‏تا.
    8. ــــــ، پژوهشی در اعجاز علمی قرآن، کتاب مبین، رشت: چاپ سوم، 1381 ش.
    9. ــــــ، «معرفی و بررسی دائرة‌المعارف الیور لیمن»، مجله قرآن و مستشرقان، 1388.

    10. ــــــ، منطق تفسیر قرآن، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، قم: 1396.

    11. ذهبی، محمدحسین، التفسیر و المفسرون، دار کتب الحدیث، بی‏جا: 1976 م.

    12. سیوطی، جلال الدین، الاتقان فی علوم القرآن، دارالکتاب العربی، بیروت: 2001 م.

    13. شربینی، محمدبن احمد، تفسیر السراج المنیر، دارالکتب العلمیه، بیروت: 1425 ق.

    14. شفیعی کدکنی، محمدرضا، «نهضت علمی مسلمانان»، نامه آستان قدس، شماره 5، 1340 .

    15. صداقت، سید علی‌اکبر، کتاب قرآن و دیگران، چاپ و نشر روح، قم: بی‏تا.

    16. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت: 1390.

    17. ــــــ،  قرآن در اسلام، دار الکتب الاسلامیة، تهران: 1353 ش.

    18. العک، خالد عبدالرحمن، اصول التفسیر لکتاب الله المنیر، مطبعة فارابی، دمشق: 1406 ق.

    19. فخررازی، محمدبن عمر، التفسیرالکبیر (مفاتح الغیب)، دار إحیاء التراث العربی، بیروت: 1420 ق.

    20. الفیومی، سعید صلاح، الاعجاز العلمی فی القرآن الکریم مع الله فی السماء، مکتبة القدسی، القاهره: 1425 ق.

    21. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ناصرخسرو، تهران: 1364 ش.

    22. مسترحمی، عیسی، تفسیر موضوعی قرآن ویژه جوانان، ج 5، پژوهش‏های تفسیر و علوم قرآن، قم: 1387.

    23. مراغی، محمد مصطفی، الدروس الدینیه، بی‏جا: بی‏تا.

    24. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیة، تهران: چاپ دهم، 1371 ش.

    25. ولایتی، علی‌اکبر، پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، تهران: 1382 ش.

    Mohmmad shamshiri ali, Quran and knowledge article, Oliver leemen encyclopeadia, Page473to477 ,2000

دوره 15، شماره 29
سال پانزدهم، شماره 29، پاییز و زمستان 1399ش
اسفند 1399
صفحه 233-254
  • تاریخ دریافت: 03 شهریور 1399
  • تاریخ بازنگری: 06 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 13 آذر 1399