نقد تحلیل مستشرقان از عقاید شیعه اثناعشریه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه المصطفی العالمیه karimpoorali@yahoo.com

2 دانش پژوه دکترای قرآن و علوم اجتماعی / مجتمع آموزش عالی علوم انسانی / جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

نگاهی که مستشرقان در پیدا شدن مذهب شیعه اثناعشری دارند، تشیع را یک مکتب همه‌جانبه به‌صورت امروزه از آغاز رسالت پیامبر (ص) نمی‌دانند، بلکه معتقدند: شیعه اثناعشری، مذهب سیاسی است که به‌تدریج در یک فرایند زمانی بعد از فوت پیامبر اکرم (ص)، شکل گرفته و تکامل یافته است. درحالی‌که یافته پژوهش در این نوشتار، بیانگر آن است که این اعتقاد، خلاف عقیده شیعه اثناعشری و حتی برخی نقل‌های منابع سنی است. تبیین نادرست پدید آمدن شیعه ازلحاظ تاریخی و تشبیه عقیده شیعه به عقیده مسیحیت درباره حضرت عیسی و نیز تحلیل ناصحیح عقیده شیعه درباره وجود حضرت مهدی (عج) به همراه عقیده شیعه درباره شفاعت، ازجمله نکاتی است که مؤلفان «دائرة‏المعارف الاسلامیه لیدن» در مدخل مربوط به «شیعه» و نیز مدخل «اثناعشری» گرفتار آن شده‌اند که در این مقاله، سعی گردید، موارد مذکور با دیده انتقادی، درستی عقاید شیعه به اثبات برسد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Critique of Orientalist Analysis, about Twelver Shi’a Beliefs

نویسندگان [English]

  • Ali Karimpour Gharamaleki 1
  • Mohammad yasin Basirat 2
1 Assistant Professor of the Al-Mustafa international university karimpoorali@yahoo.com
2 PhD Candidate of al-Mustafa International University.
چکیده [English]

Abstract
According to the Orientalists' view of twelver Shi’a religion, they do not consider Shi'ism to be a comprehensive school that emerged from the beginning of the Prophet's mission, but they believe that the Shi'a is a political religion, that was appeared after the Prophet's demise (pbuh), and in a gradual process has been formed and evolved. While the findings of this article indicate that this belief is contrary to the twelver Shi’a belief and even some quotations from Sunni sources. Providing a false statement of how the Shiites came into being historically and comparing the Shiite beliefs with the Christian beliefs about Jesus, as well as an incorrect analysis of the Shiite beliefs about the existence of Hazrat Mahdi (pbuh) along with the Shiites' beliefs about intercession, are among the mistakes made by the   "Leiden's Encyclopedia" authors, included in the "Shiite" entry as well as the "Twelfth" entry. In this article, we tried to prove the correctness of Shiite beliefs with a critical view of the mentioned cases.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Shia
  • Twelfth
  • Orientalists
  • Leiden Encyclopedia of Islam
  1. منابع

    1. قرآن کریم، ترجمه: رضایی اصفهانی، محمدعلی و همکاران، ‌موسسه تحقیقاتی فرهنگی دارالذکر، قم: 1383ش.
    2. ابومعاش، سعید، امام المهدی فی القرآن، نشر آستانة الرضویة المقدسة، مشهد: 1430 ق.
    3. الجصاص الرازی، احمد بن علی حافظ ابوبکر، احکام القرآن، نشر داراحیاء التراث العربی، بیروت: 1405 ق.
    4. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، نشر اسراء، قم: 1378 ش.
    5. حاکم حسکانى، عبیدالله بن عبدالله، شواهد التنزیل، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت: 1393 ه/ 1974 م.
    6. زمخشری، جارالله، الکشاف، دارالکتاب العربی، بیروت: 1407 ق.
    7. سبحانی تبریزی، جعفر، دلیل المرشدین الی الحق الیقین، ترجمه: جواد محدثی، نشر مشعر، تهران: چاپ چهارم، 1389.
    8. ــــــ، مفاهیم القرآن، نشر موسسه امام صادق (ع)، قم: 1421 ق.
    9. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ترجمه: مصطفی خالقداد هاشمی، اقبال، تهران: چاپ ششم، 1387.
    10. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، نشر فرهنگ اسلامی، قم: 1406 ق.
    11. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر، المؤسسه السیدة المعصومه، قم: 1419 ه.ق.
    12. صدر حاج سید جوادی، احمد، خرم‌شاهی، بهاءالدین، فانی، کامران، دایرة‌المعارف تشیع، نشر شهید سعید محبی، تهران: چاپ چهارم، 1380.
    13. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، نشر جامعه مدرسین، قم: 1407 ق.
    14. ــــــ، شیعه در اسلام، به کوشش: سید هادی خسروشاهی، بوستان کتاب، (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، قم: 1386.
    15. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان، ترجمه: علی کرمی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سازمان چاپ و انتشارات، تهران: 1380.
    16. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، نشر دارالمعرفه، بیروت: 1412 ق.
    17. فخر رازى، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، دار إحیاء التراث العربی، لبنان - بیروت، چاپ سوم، 1420 ه.ق.
    18. فضل‌الله، سید محمدحسین، من وحی القرآن، نشر دارالملاک، بیروت: 1419 ق؛
    19. قرشی، سید علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، بنیاد بعثت، تهران: 1377 ش؛
    20. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، نشر موسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت: 1412 ق
    21. القندوزی الحنفی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع الموده، مکتبة المحمدی، قم: الطبعة الثامنه، 1385 ه. ق/ 1966 م.
    22. کاشف الغطاء، محمدحسین، ریشه‌های شیعه و پایه‌های آن، ترجمه: علیرضا خسروانی، شرکت سهامی چاپ، تهران: 1317 ه. ق.
    23. کریم‌پور قراملکی، علی، درسنامه توحید و شرک در قرآن و حدیث، نشر ادباء، قم: 1397 ش.
    24. کورانی، علی، فرهنگ موضوعی احادیث امام مهدی (عج)، ترجمه: حسین نائینی، معروف، قم: 1394ش.
    25. گروهی از مستشرقان، دائرة‏المعارف الاسلامیه، ترجمه: احمد السنتناوی و ابراهیم نرگسی خورشید و عبدالحمید یونس، مصر: بی‌تا.
    26. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، نشر دارالتعارف للمطبوعات، بیروت: 1423 ق
    27. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار ج 24(قیام و انقلاب مهدی (ع) از دیدگاه فلسفه تاریخ): CD.
    28. مکارم شیرازی، ناصر، آیات الولایة فی القرآن، نشر نسل جوان، قم: 1425 ق.
    29. ــــــ، پیام قرآن، نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران: 1386 ش.
    30. ــــــ، و همکاران، تفسیر نمونه، انتشارت دار الکتب الاسلامیه، تهران: 1370.
    31. مولانا، سید ابوالحسن، مهدى و مسأله رجعت، انتشارات نور ولایت، تبریز: 1375 هـ ش.
    32. نوری، محمد، دایرةالمعارف «اسلام» و «مردم مسلمان»، مجله کتاب‌های اسلامی، شماره ۲۱، تابستان ۱۳۸۴.
    33. الهیئة العلمیه فی موسسة المعارف الاسلامیه، جلد پنجم از کتاب معجم احادیث امام مهدی (عج)، مؤسسه المعارف الاسلامیه، قم: 1411 ه.ق.
دوره 15، شماره 29
سال پانزدهم، شماره 29، پاییز و زمستان 1399ش
اسفند 1399
صفحه 155-174
  • تاریخ دریافت: 23 خرداد 1398
  • تاریخ بازنگری: 09 اسفند 1399
  • تاریخ پذیرش: 13 آذر 1399