نقد و ارزیابی دیدگاه گابریل رینولدز دربارۀ واژۀ «رجیم» در قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم قرآن و فقه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز

2 دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، ایران

10.22034/jqopv.2024.9103

چکیده

گابریل رینولدز در کتاب خود با عنوان «قرآن و زیرمتن عهدینی آن» ضمن مطرح‌کردن ادعای خطای مفسران اسلامی در فهم برخی لغات قرآن و نیازمندی فهم صحیح به متون مقدس، به مطالعه موردی سیزده مثال از قرآن می‌پردازد که یکی از آنها واژۀ «رجیم» است. وی معتقد است اصطلاح رجیم اهمیت بسیار بیشتری نسبت به درک سنتی از آن به‌عنوان «شایسته سنگ‌زدن» دارد. رینولدز با تکیه بر متون مقدس و ایجاد ارتباط میان داستان اخراج شیطان و جهان‌شناسی قرآن چنین نتیجه می‌گیرد که واژۀ رجیم به‌معنای کسی است که از ورود به آسمان منع شده و آسمان در نقش یک قلعه محافظتی است و ستاره‌ها در پایین‌ترین آسمان قرار می‌گیرند تا نه‌تنها به‌عنوان تزئین، بلکه به‌عنوان محافظ نیز عمل کنند. توصیف ستارگان به «رجوم»، به این معنا نیست که آنها موشک‌هایی هستند که باید به‌سوی شیاطین پرتاب شوند؛ بلکه به این معناست که آنها بخشی از قلعه آسمانی‌اند که از آسمان محافظت می‌کنند؛ بنابراین رینولدز کتاب مقدس را مبنای فهم صحیح آیات قرآن می‌داند که غفلت از آن سبب فهم نادرست مفسران اسلامی شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به بیان دیدگاه رینولدز پرداخته، از جنبه‌های مختلف این دیدگاه را ارزیابی و نقد کرده است. نتایج نشان می‌دهد با استفاده از سایر معانی ریشه رجم در عربی و بدون نیاز به کتب مقدس، و تنها با استفاده از منابع اسلامی می‌توان به معنای یادشده از واژۀ رجیم دست یافت و نظر مفسران را اصلاح کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critique and Evaluation of Gabriel Reynolds’ Perspective on the Term “Rajeem” (Stoning and Cursed) in the Quran

نویسندگان [English]

  • Sareh Tanafard 1
  • zahra ghasemnejad 2
1 Department of Quranic Sciences and Fiqh, Faculty of Theology and Islamic Studies, Shiraz University
2 Faculty of Theology and Islamic Studies, Shiraz University
چکیده [English]

Gabriel Reynolds, in his book titled “The Quran and Its Biblical Subtext,” while addressing the claim of Islamic exegetes’ errors in understanding some Quranic terms and the necessity of correctly understanding the sacred texts, focuses on the specific study of thirteen examples from the Quran, one of which is the term “rajeem” (stoning). He believes that the term “rajeem” holds much greater significance than the traditional understanding of it as “worthy of stoning.” Relying on the bible texts and establishing a connection between the story of Satan’s expulsion and the Quranic cosmology, Reynolds concludes that the term “rajeem” signifies someone barred from entering heaven, wherein heaven acts as a protective fortress, and the stars are placed in the lowest heaven not only as adornments but also as protectors. Describing the stars as “rajoome,” doesn’t mean they are missiles to be thrown at devils; instead, it signifies that they are part of the celestial fortress protecting heaven. Therefore, Reynolds considers the sacred book as the basis for a correct understanding of the Quranic verses, which has been overlooked by Islamic exegetes, resulting in a mistaken interpretation. The current research, using a descriptive-analytical method, presents Reynolds’ perspective and evaluates and critiques it from various angles. The results indicate that by employing other meanings of the root “rjm” in Arabic, without relying on the sacred books, it’s possible to reach the mentioned meaning of the term “rajeem” and revise the opinions of exegetes

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gabriel Reynolds
  • Two Testaments
  • Satan
  • Rajeem
  1. قرآن کریم، ترجمه: محمدعلی رضایی اصفهانی و جمعی از اساتید جامعة المصطفی، انتشارات المصطفی، قم: چاپ دوم، 1388.
  2. آسیموف، ایزاک، دانشنامه جهان، شماره ۴، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران: چاپ پنجم، 1374.
  3. ابن‌ابی‌زمنین، أبی‌عبدالله محمد بن عبدالله، تفسیر ابن‌ابی‌‌زمنین، الفاروق الحدیثة، مصر: 1423.
  4. ابن‌فارس، أبو الحسین، معجم مقاییس اللغة، محقق: عبدالسلام محمد هارون، دار الفکر، قم: 1399.
  5. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دار صادر، بیروت: چاپ سوم، 1414.
  6. ابوعبیده، معمر بن المثنى، مجاز القرآن، محقق: محمد فواد سزگین، مکتبة الخانجى، مصر: 1381.
  7. احسانی، کیوان، پرویزیان، مریم، «بررسی تطبیقی دیدگاه‌ها درباره آیات رجم شیاطین با شهاب‌ها»، تفسیر تطبیقی دانشگاه قم، سال دوم، شماره دوم، ص111-135، 1395.
  8. بهادری‌جهرمی، روح‌الله، «بررسی آیات دورکردن شیاطین به‌وسیلۀ شهاب سنگ»، پژوهش‌های قرآنی، سال 21، شماره3، ص80-103، 1395.
  9. رازی، ابوالفتوح، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، محمدجعفر یاحقی، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، مشهد: 1376.
  10. راغب‌اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودی، دار القلم، دمشق: 1416.
  11. رشیدرضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم (تفسیر المنار)، الهیئة المصریة العامة للکتاب، مصر: 1990.
  12. زروانی، مجتبی؛ علمی، قربان؛ سعیدی، محمدباقر، «بررسی و نقد آرای گابریل رینولدز درباب کفالت حضرت مریم در قرآن»، پژوهش‌های قرآن و حدیث، سال چهل‌ونهم، شماره دوم، ص 269-284، 1395.
  13. سعادت، حسن، بشقاب پرنده، نوید، شیراز: 1376.
  14. شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، تصحیح: صبحی صالح، هجرت، قم: 1414 ق.
  15. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، اسماعیلیان، قم: بی‌تا.
  16. طباطبایى، محمدحسین‌، ترجمه تفسیر المیزان‌، دفتر انتشارات اسلامی، قم: 1374.
  17. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، دارالمعرفه، بیروت: 1412.
  18. طبری، محمدبن‌جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دارالمعرفه، بیروت: 1412.
  19. طنطاوی، سید محمد، تفسیر الوسیط، نهضه مصر، مصر: 1997.
  20. طوسی، محمد بن حسن، التبیان، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
  21. علوی، سیدحسین؛ محمدی، محمدحسین، «تحلیل جریان‌های اصلی قرآن‌پژوهی مستشرقان معاصر(با تأکید بر آمریکا)»، دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان، سال هجدهم، شماره34، ص9-38، 1402.
  22. فخر رازی، محمد بن عمر، تفسیر الکبیر، دار إحیاء التراث العربی، بیروت: 1420.
  23. فراء، یحیى بن زیاد، معانی القرآن، محقق: أحمد یوسف النجاتی، محمد علی النجار، عبدالفتاح إسماعیل الشلبی، دار المصریة للتألیف والترجمة، مصر: بی‌تا.
  24. فراهیدی، خلیل بن أحمد، کتاب العین، تحقیق مهدى مخزومی ابراهیم سامرائی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: 1408.
  25. قائمی‌نیا، علیرضا، بیولوژی نص، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، تهران: چاپ دوم، 1393.
  26. قرشی، علی‌اکبر، قاموس قرآن،دارالکتب الاسلامیة، تهران: 1412.
  27. قرطبی، محمد بن أحمد، تفسیر القرطبی، تحقیق: أحمد البردونی و إبراهیم أطفیش، دار الکتب المصریة، مصر: چاپ دوم، 1384.
  28. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مرکز الکتاب للترجمه والنشر، تهران: 1402.
  29. مکارم‌شیرازی‌، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران: 1353.
  30. نسفی، عبداله بن احمد، تفسیر النسفی، محقق مروان محمد شعار، دارالنفائس،بیروت: 1416.
  31. نوبری، علیرضا، میرمرادی، سید سمانه، «تحلیل انتقادی مقاله دوتایی‌های قرآنی»، دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان، سال هفدهم، شماره 32، ص119-150، 1401.
  32. Reynolds, Gabriel S. The Qurʾān and its Biblical Subtext. New York: Routledge, 2010.

Nöldeke, T., Neue Beiträge zur semitischen Sprachwissenschaft, Strassburg: Trübner, 1910, 25, 47.

دوره 18، شماره 35 - شماره پیاپی 35
دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان (به شماره ثبت 5086/ 124 در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)
اسفند 1402
صفحه 155-178
  • تاریخ دریافت: 29 شهریور 1402
  • تاریخ بازنگری: 18 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 04 آذر 1402