تحلیل انتقادی اتهام خشونت به پیامبر(ص) از دیدگاه مستشرقان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حدیث، جامعه المصطفی (ص) العالمیه، قم،

2 طلبه سطح4، رشته تفسیر تطبیقی، موسسه آموزش عالی فاطمه الزهراء علیهاالسلام، اصفهان،

3 طلبه سطح4، رشته تفسیر تطبیقی، موسسه آموزش عالی فاطمه الزهراء علیها السلام، اصفهان، ایران

چکیده

در جهان امروز، مانند زمان نبی اکرم ص، بعضی از مستشرقان، مغرضانه یا به‌خاطر ناآگاهی برای ضربه‌زدن به اسلام و ایجاد اسلام‌هراسی، پیامبر را به خشونت و زور در تبلیغ دین، متهم کرده‌اند. بررسی این اتهامات و پاسخ بدانها برای نشان‌دادن چهره واقعی اسلام و گسترش آن امری ضروری است. این اتهامات، در سه محور خلاصه می‌شود: تأسیس و تبلیغ اسلام بر اساس زور، جنگ و جهاد، احکام سخت اجرایی. مقاله حاضر با توجه به رویکرد درون‌دینی مستشرقان، بی‌اساسی محور اول (اتهام زور و خشونت در گسترش اسلام) را تبیین وتحلیل کرده است، به‌گونه‌ای که با روش استنطاقی و به نطق آوردن قرآن در مورد این اتهام و ردّ آن، دلایل‌قرآنی را برگرفته از تفاسیر، تحلیل کرده است؛ یافته‌ها و ادله قرآنی به‌دست‌آمده درباره ردّ شبهه خشونت پیامبر اکرم برای تبلیغ اسلام، عبارت است از: 1. شخصیت‌رحمانی پیامبر با نمودهایی مانند نرم‌خویی، گذشت وحسن معاشرت حتی با غیرمسلمانان، مهمترین عامل برای تبلیغ اسلام بوده است؛2. دعوت پیامبرa بر بصیرت و تفکرافزایی، حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن استوار بوده و محتوای آن نیز علاوه بر انذار، بشارت‌آفرین وحاوی پیام آزادی بوده است. رسول رحمت این محتوا و روش دعوت را بر اساس مخاطب و زمان و...گام به‌گام اجرامی‌کرد؛ در ابتدا رحمت و بنا به ضرورت و پس از اتمام حجت، آخرین حربه، خشونت و جنگ با معاندان، را در پیش‌می‌گرفت تا در مقابل توطئه‌های دشمنان معاند، دفاعی برای حفظ اسلام و مسلمانان باشد. بنابراین آخرین حربه هم، در نظام کلی عالم، رحمتی است برای همگان زیرا نظمی را در جامعه حاکم می‌کند؛ از همین‌رو هیچ‌کدام از محورهای اتهام خشونت به پیامبر از مصادیق خشونت نیست و برخلاف نظر مستشرقان، گسترش اسلام به برندگی شمشیر و زور و اجبار نیازی نداشته و ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Critical Analysis of the Allegations of Violence against the Prophet Muhammad (P) from the Perspective of Orientalists

نویسندگان [English]

  • Khoshfar Mohsen 1
  • mina sadat hosseini 2
  • Parvin Akhtavian 3
1 Hadis assistant professor. Al Mostafa International Universtry(miu). Qom. Iran
2 PHD student. comparative Interpretation Field. Fatima Zahra(AS) Hagh Educational Institue. Isfahan
3 PHD student.comparative interpretation field , Fatima al-Zahra (AS)High Education institute, Isfahan, Iran
چکیده [English]

In today's world, similar to the time of the noble Prophet (P), some Orientalists, due to prejudice or ignorance, have accused the Prophet of employing violence and force in propagating the faith, either to undermine Islam or to foment Islamophobia. Examining and addressing these allegations is essential to demonstrate the true essence of Islam and its expansion. These allegations can be summarized in three axes: the establishment and propagation of Islam based on force, warfare and jihad, and the implementation of severe rulings. This article, adopting an intrinsic approach of Orientalists, explicates and critically analyzes the first axis (the accusation of violence and force in the expansion of Islam). This is accomplished through an inferential method and by appealing to the Quran to refute these allegations, drawing upon Quranic evidence from various commentaries. The findings and Quranic evidence indicate the following regarding the refutation of the misconception of the Prophet's violence in propagating Islam: 1. The compassionate character of the Prophet, manifested through gentleness, forgiveness, and harmonious interactions even with non-Muslims, has been the paramount factor in the propagation of Islam; 2. The Prophet's call was rooted in wisdom, eloquence, and good persuasion, containing elements of admonition, glad tidings, and a message of liberty. The Messenger of Mercy progressively implemented this content and approach in accordance with the audience and circumstances, starting with mercy and adapting to necessity, culminating in the final option of violence and combat against the obstinate, as a defensive measure to safeguard Islam and Muslims against the conspiracies of hostile adversaries. Therefore, even the final option is, within the holistic order of the world, an act of mercy for all, as it upholds order in society. Consequently, none of the axes of allegations of violence against the Prophet constitute instances of brutality. Contrary to Orientalist views, the expansion of Islam did not and does not necessitate or rely upon the sword, coercion, or compulsion

کلیدواژه‌ها [English]

  • Prophet of Islam
  • Preaching
  • War
  • Violence in Islam
  • Messenger
  1. قرآن کریم، ترجمه: محمدعلی رضایی اصفهانی و جمعی از اساتید جامعة المصطفی، انتشارات بین‌المللی المصطفی، قم: چاپ دوم، 1388.
  2. ابن‌ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیرالقرآن العظیم، مکتبه نزار مصطفی الباز، ریاض: چاپ سوم، 1419 ق.
  3. ابن‌عاشور، محمد بن طاهر، التحریر والتنویر، موسسه التاریخ، بیروت: بی‌تا.
  4. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیرالقرآن العظیم، دارالکتب العلمیه، بیروت: 1419 ق.
  5. ابن‌منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، دارصادر، بیروت: چاپ سوم، 1414 ق.
  6. اداک، صابر، رحمت نبوی؛ خشونت جاهلی، انتشارات کویر، تهران: چاپ دوم، 1390 ش.
  7. اندرو ریپین، مصاحبه با اندرو ریپین، ترجمه مرضیه سلیمانی، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، مرکز پژوهش‌های ایرانی اسلامی، افق پژوهش‌های قرآنی در گفتگو با اندرو ریپین، 28/7/1397، https: //www.cgie.org.ir/fa/news/216962)
  8. بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، تهران: 1416 ق.
  9. جوادی‌آملی، عبدالله، پیامبر رحمت، اسراء، قم: چاپ دوم، 1388 ش.
  10. جوادی‌آملی، عبدالله، تسنیم، ج 5 و 13، اسراء، قم: چاپ پنجم/چاپ سوم، 1389 ش.
  11. جوادی‌آملی، عبدالله، تسنیم، ج 8 و 16، اسراء، قم: چاپ سوم/چاپ دوم، 1388 ش.
  12. جوادی‌آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن کریم (سیره رسول اکرم در قرآن)، ج 8، 9، اسراء، قم: چاپ پنجم، 1385ش.
  13. جوادی‌آملی، عبدالله، حماسه وعرفان، اسرا، قم: چاپ هشتم، 1384 ش.
  14. جوادی‌آملی، عبدالله، ولایت فقیه، اسراء، قم: چاپ نهم، 1389 ش.
  15. حسینی‌شیرازی، محمد، تقریب القرآن إلی الأذهان، دار العلوم، بیروت: 1424 ق.
  16. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، دانشگاه تهران: تهران: 1346 ش.
  17. سلیم، حسین، قالوا فی الاسلام و القران و الرسول، بیروت: رشاد، 2002 م.
  18. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدرالمنثور فی تفسیرالمأثور، کتابخانه آیهالله مرعشی نجفی، قم: 1404 ق.
  19. شوکانی، محمدبن علی، فتح القدیر، دار ابن‌کثیر/دارالکلم الطیب، دمشق/ بیروت: 1414 ق.
  20. صمیمی، مینو، محمد در اروپا، ترجمه عباس مهرپویا، اطلاعات، تهران: 1382 ش.
  21. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، قم: چاپ پنجم، 1417 ق.
  22. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ناصر خسرو، تهران: چاپ سوم، 1372 ش.
  23. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، کتابفروشی مرتضوی، تهران: چاپ سوم، 1375 ش.
  24. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیرالقرآن، داراحیاءالتراث العربی، بیروت: بی‌تا.
  25. عبدالمحمدی، حسین، «نقد دیدگاه مستشرقان درباره جنگ‌های پیامبراعظمa»، دوفصلنامه قرآن‌پژوهی خاورشناسان، سال 7، ش 13، پاییز وزمستان 1391/ 65-86.
  26. عیاشی، محمدبن مسعود، کتاب التفسیر، چاپخانه علمیه، تهران1380 ق.
  27. فخررازی، محمدبن عمر، مفاتیح الغیب، داراحیاء التراث العربی، بیروت: چاپ سوم، 1420 ق.
  28. قطب، محمد، المستشرقون و الاسلام، قاهره: مکتبه وهبه، 1999 م.
  29. قونوی، اسماعیل بن محمد، حاشیة القونوی علی تفسیر البیضاوی، دارالکتب العلمیه، بیروت: 1422 ق.
  30. کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، دارالکتب الإسلامیه، تهران: چاپ چهارم، 1407 ق.
  31. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهارb، داراحیاء التراث العربی، بیروت: چاپ دوم، 1403 ق.
  32. مراد، یحیی، ردود علی شبهات المستشرقین، https: //books-library.online/
  33. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بنگاه ترجمه ونشرکتاب، تهران: 1360ش.
  34. مغنیه، محمدجواد، الکاشف، دارالکتب الإسلامیه، تهران: 1424 ق.
  35. مکارم‌شیرازی، ناصر وهمکاران، نمونه، دارالکتب الإسلامیه، تهران: 1374 ش.
  36. مکارم‌شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، دارالقرآن الکریم، قم: چاپ دوم، 1373 ش.
  37. مهوری، محمدحسین، «خشونت آخرین راهکار اسلام»، رواق اندیشه، شماره 16، 1382.
  38. نظری، مرتضی، بررسی شیوه‌های تبلیغ مسیحیت علیه اسلام، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران: 1371.
  39. هاشمی‌رفسنجانی، اکبر و همکاران، فرهنگ قرآن، بوستان کتاب، قم: چاپ چهارم، 1386 ش.
  40. Jane Dammen McAuliffe, General Editore Encyclopaedia of the Qurān Brill,Leiden–Boston,2003. Rizwi Faizer.Expeditions and Battles.General Editore Encyclopaedia of the Qurān Brill,Leiden–Boston,2003.v2.143-153.
  41. Marco. Na∂ir/ Najran.. General Editore Encyclopaedia of the Qurān Brill,Leiden–
  42. Uri Rubin. Mu˙ammad. General Editore Encyclopaedia of the Qurān Brill,Leiden–Boston,2003. V3. 440-458
  43. Ella Landau-Tasseron. Jihad. General Editore Encyclopaedia of the Qurān Brill,Leiden–Boston,2003. V2. 35-43
  44. Said Edward. ORIENTALISM. New York.First Vintage Books Edition. 1979.
دوره 18، شماره 34 - شماره پیاپی 34
دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان (به شماره ثبت 5086/ 124 در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) سال هجدهم، شماره 34، بهار و تابستان 1402ش
شهریور 1402
صفحه 139-170
  • تاریخ دریافت: 19 آذر 1401
  • تاریخ بازنگری: 09 بهمن 1401
  • تاریخ پذیرش: 27 فروردین 1402