بررسی شبهات زنان در قرآن در دانشنامه الیور لیمن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیاردانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران «نویسنده مسئول»

2 دانشجوی دکتری دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

چکیده

«قرآن، یک دائرة‌المعارف» معروف به دائرة‌المعارف قرآن، اثر الیور لیمن، نویسنده آمریکایی است که مقالات آن مشتمل بر موضوعات و مباحث مربوط به قرآن و مفسران است. این دائرة‌المعارف نیز مانند دیگر آثار مستشرقان در کنار برخی مطالب مفید، دارای شبهات عقیدتی و فقهی و... است که پاسخ به آنها بایسته است. نوشتار پیش‌رو با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی سه شبهه «شیطان‌صفتی جنس زنان از نظر قرآن، ترجیح جنس مذکر بر مونث در قرآن و اختصاص نعمت‌های بهشتی به مردان» پرداخته است. یافته‌های پژوهش حاکی است مستشرقان به دلیل بی‌توجهی به دیگر آیات قرآن و مفاهیم اسلام دچار اشتباهاتی در زمینه جایگاه زنان در قرآن شده‌اند و مردان را جنس برتر از دیدگاه اسلام معرفی می‌کنند. حال آنکه از نظر قرآن برخی از زنان هم چون حضرت مریم و آسیه نمونه‌ای مثال‌زدنی برای تمام زنان و مردان مؤمن هستند و تفاوت میان زنان و مردان در برخی از احکام با وجود شرایط و ضوابطی که در اسلام برای هریک مشخص شده است، عین عدالت است و با توجه ‌به برخی آیات قرآن زنان و مردان مؤمنی که به نیکی‌ها عمل می‌کنند در بهره‌مندی از نعمات بهشتی مساوی‌اند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Examining of Women’s Doubts Concerning the Quran in the Encyclopedia of Oliver Leaman

نویسندگان [English]

  • Mohammad hadi Mansouri 1
  • Najmeh Ghaffari 2
1 Corresponding Author): Assistant Professor, University of Islamic Teachings, Qom, Iran
2 PhD Candidate, University of Islamic Teachings, Qom, Iran
چکیده [English]

The Quran, An Encyclopedia” commonly referred to as the Quran Encyclopedia, is a work compiled by Oliver Leaman, an American scholar. This encyclopedia covers a wide range of topics and discussions related to the Quran and its interpreters. Like other works of orientalists, this encyclopedia even has useful contents but presents doctrinal and jurisprudential doubts that require further examination. This paper with a descriptive-analytical approach explores three specific doubts: “The portrayal of women as Satanic according to the Quran,” “The preference of males over females in the Quran,” and “The allocation of heavenly blessings exclusively to men.” The research findings highlight the mistakes made by orientalists in their understanding of the status of women in the Quran, primarily due to their neglect of other Quranic verses and Islamic concepts. Contrary to their assertions, Islam does not view men as a superior gender. The Quran presents exemplary female figures such as Lady Maryam and Asiya, who serve as role models for both men and women. Furthermore, differences between men and women in certain rulings, despite the specific conditions and regulations outlined by Islam, are rooted in principles of justice. According to certain Quranic verses, both men and women who perform good deeds are equally entitled to heavenly blessings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Status of Women
  • Oliver Leaman’s Encyclopedia
  • Doubts Regarding Satanic Nature
  • Preference of Male Gender
  • Allocation of Heavenly Blessings Exclusively to Men
  1. قرآن مجید، ترجمه: مکارم شیرازی، ناصر، قم: دار القرآن الکریم، 1373.
  2. ابن‌أبی‌جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، قم: دار سید الشهداء، 1405 ق.
  3. ابن‌بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1413 ق.
  4. ابن‌عبدالبر، یوسف، الاستیعاب‏، بیروت: دار الجیل، 1412 ق.
  5. اخوان‌مقدم، زهره؛ فرزانه پاشازاده، «نقد ادعای مستشرقان در مورد تناقض در آیات تعدد زوجات»، قرآن‌پژوهی خاورشناسان، 15، پاییز و زمستان 1392.
  6. استفان، وایلد، مقاله «جنت»، دانشنامه قرآن کریم، سرویراستار الیور لیمن، اطلاعات، تهران: چاپ دوم، 1393.
  7. امین، سیده‌نصرت، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران: نهضت زنان مسمان، 1361.
  8. بروجردی، حسین،‏ جامع أحادیث الشیعة، تهران: فرهنگ سبز، 1386.
  9. جوادی‌آملی، عبدالله، تسنیم، قم: اسراء، 1386.
  10. جوادی‌آملی، عبدالله، زن در آینه جلال و جمال، قم: اسراء، 1383.
  11. حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعة، قم: موسسه آل‌البیت، 1409 ق.
  12. حسینی‌شاه‌عبدالعظیمی، حسین بن احمد، تفسیر اثنا عشری، تهران: میقات، 1363.
  13. سیوطی، جلال‌الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1404 ق.
  14. شریف رضی، محمد بن الحسین، نهج البلاغة، قم: هجرت، 1414 ق.
  15. طالقانی، سیدمحمود، پرتوی از قرآن، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1362.
  16. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: موسسه نشر اسلامی جامعه مدرسین، 1417 ق.
  17. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم، 1377.
  18. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو، 1372.
  19. طبرسی، فضل بن حسن، مکارم الاخلاق، قم: الشریف الرضی، 1412 ق.
  20. قمی، عباس، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، قم: اسوه، 1414 ق.
  21. قمی‌مشهدی، محمد بن محمد رضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران: وزارت ارشاد اسلامی، 1368.
  22. کاشانى، ملا فتح‌الله، زبدة التفاسیر، قم: معارف اسلامی، 1423 ق.
  23. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1407 ق.
  24. کندی، کیکی، مقاله «درجه»، دانشنامه قرآن کریم، سرویراستار الیور لیمن، اطلاعات، تهران: چاپ دوم، 1393.
  25. کیسیا، علی، مقاله «ازدواج»، دانشنامه قرآن کریم، سرویراستار الیور لیمن، اطلاعات، تهران: چاپ دوم، 1393.
  26. کیسیا، علی، مقاله «زلیخا»، دانشنامه قرآن کریم، سرویراستار: الیور لیمن، اطلاعات، تهران: چاپ دوم، 1393.
  27. مالک بن انس، الموطا، بیروت: دارالبیضاء، 1432 ق.
  28. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعة لدرر الاخبار الائمة الاطهار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏، 1403 ق.
  29. مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، 1385. pasokhgoo.ir
  30. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم: صدرا، 1378.
  31. مکارم‌شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1374.
  32. نرمان ل. مان، اصول روانشناسی، ترجمه: محمود ساعتچی، تهران: امیرکبیر، 1352.
  33. نوری‌همدانی، حسین، جایگاه بانوان در اسلام، قم: مهدی موعود، 1391.
  34. وقار، محمد حسین، دانشنامه قرآن کریم، تهران: اطلاعات، 1393.
  35. Abdul- Rahman Al- Sheha, Women In The Shade Of Islam, Saudi Arabia,Islamic Education Center, 2000.
  36. Annemarie Schimmel, My Soul Is a Woman The Feminine Islam, New York, Kosel Verlag GMBH, Continuum Publishing Company,1995.
  37. Asma Barlas, Believing Women in Islam, United States, University of Texas Press, 2002.
  38. Maulana Wahiduddin Khan, Woman Between Islam And Western Society, 1995.
  39. Shaykh Abdur Razzaq Al- Badr, Islam Honors The Woman, United States, Maktabatulirshad, 2015
دوره 18، شماره 34 - شماره پیاپی 34
دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان (به شماره ثبت 5086/ 124 در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) سال هجدهم، شماره 34، بهار و تابستان 1402ش
شهریور 1402
صفحه 117-138
  • تاریخ دریافت: 30 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 30 شهریور 1402