تحلیل انتقادی انگاره دکتر سها درباره موانع آزادی زنان در قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه قرآن و علوم (گرایش مدیریت) مجتمع عالی قرآن و حدیث، جامعه المصطفی (ص) العالمیه، کشور افغانستان

چکیده

قرآن به‌عنوان منبع وحیانی، حاوی آموزه‌‌های راهبردی در تمام عرصه‌های زندگی است. معاندان همواره برای خاموش‌سازی نور آن، شبهاتی را از روی غرض‌ورزی و بعضاً عدم آگاه و فهم صحیح آیات، مطرح کرده‌اند. اخیراً کتابی با عنوان «نقد قرآن» توسط دکتر سها در 23 فصل با عناوین مختلفی از جمله موانع آزادی زنان سامانده و شبهاتی را مطرح کرده است. ره‌آوردهای منفی و مخرب اثر یادشده موجب شد؛ نگارنده با کاربست روش توصیفی - تحلیلی با گرایش انتقادی و بر اساس منابع متقن لغوی، روایی و تفسیری، انگاره­های آن درباره موانع آزادی زنان در قرآن را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهد. برآیند پژوهش نشان می‌دهد شبهات مطرح‌شده مبتنی بر افکار حِس‌گرایانه توأم با مغالطات، شبهه‌افکنی، افترا و تهمت، نسبت‌های ناروا و فاقد استدلال‌‌های ‌‌استوار بر روش‌‌ِ علمی و عقلی با هدف به چالش کشیدن جاودانگی و حقانیت وحی و حجیت‌زدایی از آن است. همچنین روشن شد که تلاش به ‌نهادینه‌‌سازی دین‌گریزی، حق‌ستیزی، فروافتادن در دام نگرش‌های ایده‌آلیستی و زنده‌کردن تفکرات اومانیستی در نگرش و فمینیستی در سیاست است. ازاین‌‌رو پژوهش پیش‌رو نگرش‌ها، تفکرات، ادعاها و اقداماتی که در عرصه موانع آزادی زنان طرح شده، سستی و بی‌اساس‌بودن آن‌ها را بیش از پیش به تصویر کشیده، نشان داده است که دکتر سها به دلیل تأثیرپذیری از مستشرقان همچون گوستاولوبون، دیوید پاوئرز، مارگوت بدران، روت رادد، آونر گیلادی، باربارا، هارالد موتسکی و... و نیز به دلیل عدم شبکه‌سازی آیات و داشتن پیش‌فرض‌های منفی و عدم فهم دقیق مدالیل و مقاصد آیات، چنین شبهاتی را مطرح کرده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Doubts on Quran, Dr. Soha, Soha’s Assumptions, Obstacles to Women’s Freedom, Orientalists.

نویسنده [English]

  • ali aqa safari
. Assistant Professor, Department of Quran and Sciences (Management Orientation), Al-Mustafa International University, from Afghanistan;
چکیده [English]

The Quran, as a divine source, contains strategic teachings in all aspects of life. Detractors have always raised doubts, based on prejudice, ignorance, and sometimes a lack of understanding of the verses, in order to silence its light. Recently, Dr. Soha has raised various doubts and objections, including the obstacles to women’s freedom, in a book entitled “Criticism of the Quran” consisting of 23 chapters. The negative and destructive outcomes of this work led the author to critically analyze Dr. Soha’s assumptions about the obstacles to women’s freedom in the Quran using a descriptive-analytical approach with a critical perspective and based on reliable linguistic, contextual, and interpretive sources. The research findings indicate that the raised doubts are based on sensory thoughts accompanied by fallacies, skepticism, defamation, false attributions, distorted proportions, and lack of solid arguments based on scientific and rational methods with the aim of challenging the eternity and authenticity of revelation and undermining its authority. It also became clear that the effort to institutionalize irreligiosity, hostility towards truth, falling into the trap of idealistic perspectives, and reviving humanistic and feminist ideologies in politics are evident. Therefore, this research has portrayed the weaknesses and groundlessness of the perspectives, thoughts, claims, and actions presented in the realm of obstacles to women’s freedom, demonstrating that Dr. Soha has raised such doubts due to the influence of Orientalists such as Gustave Le Bon, David Powers, Margot Badran, Ruth Roded, Owner Giladi, Barbara, Harald Motzki, etc., as well as due to the lack of interconnection between verses and having negative preconceptions and a lack of precise understanding of the reasons and purposes of the verses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Doubts on Quran
  • Dr. Soha
  • Soha’s Assumptions
  • Obstacles to Women’s Freedom
  • Orientalists

مراجع

  1. قرآن کریم، ترجمه: محمدعلی رضایی‌اصفهانی و جمعی از اساتید جامعه المصطفی، انتشارات بین‌المللی المصطفی، قم: چاپ دوم، 1388.
  2. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت: دار صادر، چاپ سوم، 1414 ق.
  3. اسکندرلو، محمد جواد، نوشین، مریم، قرآن پژوهی خاورشناسان، دوره 3، شماره 5، پاییز و زمستان 1387.
  4. آلوسى، محمود بن عبدالله‏، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی‏، بیروت: دارالکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون‏، 1415.
  5. برلین، آیزیا، چهار مقاله در باره آزادی، ترجمه: محمدعلی موحدی، تهران: شرکت سهامی خوارزمی، 1368.
  6. جعفرى، یعقوب‏، تفسیر کوثر، قم: انتشارات هجرت‏، 1376.
  7. جعفری، محمدتقی، فلسفه و هدف زندگی، تهران: انتشارات قدیانی، 1375.
  8. دهخدا، علی‏اکبر، لغت‏نامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران،
  9. دیاری بیدگلی، محمدتقی، علی اف، یالچین، قرآن پژوهی خاورشناسان، دوره 9، شماره 16، بهار و تابستان 1393.
  10. رضائی‌اصفهانی، محمدعلی، بررسی کتاب مبانی نقد قرآن، قم: پژوهش‌های تفسیر و علوم قرآن، 1395.
  11. زمخشرى، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل‏، بیروت: دار الکتاب العربی‏، چاپ سوم، 1407.
  12. سها، نقد قرآن، بی‌جا، ویرایش دوم: 1393.
  13. سیدقطب، شاذلی، فی ظلال القرآن، بیروت: قاهره، دارالشروق، چاپ هفدهم، 1412 ق.
  14. شاه‏عبدالعظیمى، حسین‏، تفسیر اثنى عشرى‏، تهران: 1363.
  15. طباطبایى، سید محمدحسین، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین، چاپ پنجم، 1417ق.
  16. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان، تهران: ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372 ش.
  17. طوسى، محمد بن حسن‏، التبیان فی تفسیر القرآن‏، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏، بی‌تا.
  18. طیب، عبدالحسین‏، اطیب البیان فی تفسیر القرآن‏، تهران: اسلام، چاپ دوم، 1369 ش‏.
  19. عمیدزنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی (حقوق اساسی و مبانی قانون اساسی جمهور اسلامی ایران)، تهران: مؤسسه انتشارات امیر کبیر، چاپ چهارم، 1377.
  20. فضل‌الله، محمد حسین‏، من وحى القرآن‏، بیروت: دار الملاک‏، 1419.
  21. مطهری، مرتضی، اسلام و مقتضیات زمان، تهران: انتشارات صدرا، چاپ هشتم، 1386.
  22. معین، محمد، فرهنگ معین، چاپ سوم، تهران: زرین، 1386 ش.
  23. مکارم‌شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوم، 1362 ش.
  24. موسوى‌سبزوارى، عبدالاعلى‏، مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن (سبزوارى)، بی‌جا، چاپ دوم، 1409.
  25. موسوی مقدم، سید محمد، مدرسی مصلی، سید منصوره، قرآن پژوهی خاورشناسان، دوره 14، شماره 26، بهار و تابستان 1398.
  26. Badram, Islamic Feminism: Whats In Name?: 2002.
  27. Roded, Ruth, Women and the Qurn, Encyclopaedia of the Qurn, P. 523.
  28. S. Powers, On bequests in early Islam, in JNES 48 (1989), 185-200; id., Islamic inheritance Law.
قرآن پژوهی خاورشناسان
دوره 18، شماره 34 - شماره پیاپی 34
دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان (به شماره ثبت 5086/ 124 در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) سال هجدهم، شماره 34، بهار و تابستان 1402ش
شهریور 1402
صفحه 89-116

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 30 شهریور 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار