نقد دیدگاه پیدایش قرآن بر پایه متون سریانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری تاریخ اسلام، دانشگاه باقرالعلوم

2 استاد دانشگاه باقر العلوم (ع)

3 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

یکی از مهمترین دیدگاه­های مستشرقان تجدیدنظرطلب،­ شکل‌گیری تدریجی اسلام از یک دین توحیدی ابتدایی است که در دوره امویان در قالب اسلام پدیدار می­شود. نوو و کورن، در  کتاب «چهارراه­هایی به اسلام: مبادی مذهب تازیان و حکومت ایشان» به تبیین ویژه خود از این دیدگاه بر اساس شواهد باستان­شناختی و متون سریانی صدر اسلام پرداخته­اند. یکی از محورهای اصلی این دیدگاه شکل­گیری تدریجی قرآن تا اواخر سده دوم و اوایل سده سوم هجری است. نوشتار پیش‌رو به روش تحلیل انتقادی بر پایه نقد منطقی و نقد داده­‌ای و با بهره­گیری از منابع کتابخانه­ای به ارزیابی این دیدگاه بر اساس متون سریانی صدر اسلام می­پردازد. نتایج پژوهش نشان می­دهد دیدگاه نوو و کورن درباره پیدایش قرآن مبتنی بر روش علمی در بهره­گیری از متون سریانی مرتبط با دوره نخستین شکل‌گیری اسلام نیست و تبیین نادرستی از این متون ارائه می­دهد. تکیه بر برهان سکوت و عدم توجه به ادله غیرروایی، مانند نسخه­های کهن قرآن و برهان تواتر، نادیده‌گرفتن روند تدریجی آشنایی سریانیان با دین اسلام و ماهیت جدلی برخی متون سریانی و فهم نادرست از این متون را می­توان از مهمترین اشکالات آنان در استناد به متون سریانی برشمرد. بنابراین، نه‌تنها متون سریانی صدر اسلام از پیدایش تدریجی قرآن کریم سخن نمی­گویند؛ بلکه می­توان آنها را همسو با دیدگاه سنتی اسلامی دانست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criticism of the View of the Formation of the Quran Based on Syriac Texts

نویسندگان [English]

  • Sayyed Mohammad Soltani 1
  • Mohsen Alviri 2
  • Seyyed Hossein Falahzadeh 3
1 PhD student in Islamic history, Baqer al-Uloom University
2 استاد دانشگاه باقر العلوم (ع)
3
چکیده [English]

One of the most important views of revisionist orientalists is the gradual formation of Islam from a primitive monotheistic religion that emerged in the form of Islam during the Umayyad period. In the book “Crossroads to Islam: The Basics of the Arabs Religion and Their Government”, Nevo and Koren have given their special explanation from this point of view based on archaeological evidence and Syriac texts of early Islam. One of the main axes of this view is the gradual formation of the Quran until the end of the second century and the beginning of the third century of Hijrah. The following article evaluates this point of view based on the Syriac texts of early Islam using the method of critical analysis based on logical criticism and data criticism and using library resources. The results of the research indicate that Nevo and Koren’s view about the origin of the Quran is not based on the scientific method of using Syriac texts related to the first period of the formation of Islam and provides an incorrect explanation of these texts. Relying on the proof of silence and not paying attention to non-narrative proofs, such as the old versions of the Quran and the proof of massiveness, ignoring the gradual process of Syriac familiarity with Islam and the polemical nature of some Syriac texts and misunderstanding of these texts can be considered as one of their most important problems in references to Syriac texts are listed. Therefore, not only the early Syriac texts of Islam do not speak of the gradual emergence of the Holy Quran, rather they can be considered in line with the traditional Islamic view

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genesis of the Quran
  • Orientalists
  • Revisionists
  • Yehuda Nevo
  • Syriac Texts
  1. قرآن کریم، ترجمه مکارم شیرازى، ناصر، دارالقرآن الکریم، قم: چاپ دوم، 1373 ش.
  2. ابن‌ابی­داود، ابوبکر‌، السجستانی، المصاحف، الفاروق الحدیثه، قاهره: 1423 ق.
  3. ابن­سلامة، أبوالقاسم هبة‌الله بن سلامة بن نصر البغدادی، الناسخ والمنسوخ، تحقیق: زهیر الشاویش؛ محمد کنعان، المکتب الإسلامی، بیروت: ١٤٠٤ق.
  4. ابن­قتیبه، أبومحمد عبدالله­بن مسلم الدینوری، غریب القرآن، تحقیق: أحمد صقر، دار الکتب العلمیة، بیروت: ١٣٩٨ق.
  5. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الأغانی، دار الفکر، بیروت: بی‌تا.
  6. أبو­عبیدة، معمر بن المثنى التیمى البصری، مجاز القرآن، تحقیق: محمد فواد سزگین، مکتبة الخانجى، قاهره: ١٣٨١ق.
  7. پُپ، فُلکر، آغاز اسلام از اوگاریت به سامریه، ترجمه: ب. بی­نیاز (داریوش)، فروغ، آلمان: 2014 م.
  8. خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، دوستان/ناهید، تهران: 1377.
  9. شاکر، محمدکاظم، قرآن و مستشرقان، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفیa، قم: 1399.
  10. کتاب ­مقدس، ترجمه معاصر، انتشارات بیبلیکا، 1995م.
  11. کورن، جی؛ نوو، وای.دی، «رویکردهای روش شناختی در غرب به مطالعات اسلامی»، ترجمه: رحیم راستی‌تبار، پژوهش و حوزه، ش 30 و 31، 1387.
  12. لامنس، هنری، «أسرة القدیس یوحنا الدمشقی»، المشرق، ش 7، 1931.
  13. لنگرودی، آرمین، چگونه مسلمان شدیم؟، فروغ، آلمان: چاپ2، 2018 م.
  14. موتسکی، هرالد، «جمع و تدوین قرآن»، ترجمه: مرتضی کریمی­نیا، هفت آسمان، ش 32، 1385.
  15. نصرالله، جوزف، منصور ‌بن سرجون المعروف بالقدیس یوحنا الدمشقی، ترجمه: انطون هبی، المکتبة البولسیة، بیروت: 1991 م.
دوره 17، شماره 32 - شماره پیاپی 32
دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان سال هفدهم، شماره 32، بهار و تابستان 1401ش
شهریور 1401
صفحه 151-176
  • تاریخ دریافت: 15 اردیبهشت 1400
  • تاریخ بازنگری: 26 اردیبهشت 1401
  • تاریخ پذیرش: 08 خرداد 1401