بررسی تطبیقی سه ترجمۀ انگلیسی ام‌محمد، بالنتین ایروینگ، توماس کلییری از سورۀ ماعون

نوع مقاله : علمی ـ ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه قرآن و مستشرقان، جامعة ‌المصطفی ص العالمیة و پژوهشگر پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی، افغانستان

2 دانشجوی رشته قرآن و مستشرقان ، مرکزتخصصی امام علی ابن ابی طالب ع، قم: ایران، «نویسنده مسئول»:

10.22034/jqopv.2025.19633.1406

چکیده

ترجمه قرآن به زبان‌های مختلف، به‌ویژه انگلیسی، توسط نومسلمانان و غیرمسلمانان، نقش بسزایی در معرفی آموزه‌های اسلامی به مخاطبان جهانی ایفا کرده است. این ترجمه‌ها، با توجه به زمینه‌های فرهنگی و دینی مترجمان، می‌توانند تفاوت‌های چشمگیری در انتقال مفاهیم قرآنی ایجاد کنند. اهمیت بررسی این نوع ترجمه‌ها در آن است که، به‌رغم ظاهر مشابه، تفاوت‌های معنایی و زبانی در آنها می‌تواند بر فهم و تفسیر مخاطبان تأثیر بگذارد. مسئلۀ اصلی پژوهش حاضر بررسی سه ترجمه انگلیسی اُم محمد، بالنتین ایروینگ و توماس کلییری از سورۀ ماعون و کشف تفاوت‌های آنها و تبیین و تحلیل نقاط قوت و ضعف آنها از این رهگذر است. برای رسیدن به پاسخ سوال مد نظر، از روش تحلیل تطبیقی بر پایه معیارهایی همچون دقت در انتقال معنا، سبک نگارش و وفاداری به متن اصلی استفاده شده است. بنابراین، ابتدا ویژگی‌های ادبی و نگارشی هر ترجمه ذیل آیه مربوطه تبیین و بررسی شده و سپس از رهگذر مقایسۀ سه ترجمه، بهترین و مناسب‌ترین ترجمه انتخاب شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که ترجمه اُم‌محمد به لحاظ دقت در انعکاس معنای دقیق کلمات و مفاهیم قرآنی برتری دارد، اما زبان آن نسبتاً پیچیده است. ترجمه بالنتین ایروینگ به روانی و سادگی زبان گرایش داشته، اما در برخی موارد از دقت معنایی آن کاسته شده است. ترجمه توماس کلییری نیز تلاشی موفق در حفظ تعادل میان دقت و سهولت درک برای مخاطب انگلیسی‌زبان داشته، اما در بعضی موارد تفسیرگرایانه عمل کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Three English Translations of Sūrat al-Māʿūn by Umm Mohammad, B.A. Irving, and Thomas Cleary

نویسندگان [English]

  • hosain Alawi 1
  • Mohammad Reza Sabzi 2
1 . Assistant Professor, Department of Quranic Studies and Orientalists, Al-Mustafa International University and Researcher at Al-Mustafa International Research Institute, Afghanistan;
2 Graduate Student, Quran and Orientalists Program, Specialized Center for Imam Ali ibn Abi Talib (A) Qom, Iran, “Corresponding Author”
چکیده [English]

The translation of the Qur’an into various languages, particularly English, by both new Muslims and non-Muslims, has played a significant role in introducing Islamic teachings to a global audience. These translations, influenced by the cultural and religious backgrounds of the translators, can exhibit notable differences in conveying Qur’anic concepts. The importance of examining such translations lies in the fact that, despite their similar appearance, semantic and linguistic differences can impact the understanding and interpretation of the audience. The primary focus of this research is to analyze three English translations of Sūrat al-Māʿūn by Umm Mohammad, B.A. Irving, and Thomas Cleary, identifying their differences, and explaining and analyzing their strengths and weaknesses. To achieve this, a comparative analysis method based on criteria such as accuracy in conveying meaning, writing style, and fidelity to the original text has been employed. Accordingly, the literary and stylistic features of each translation are first examined under the relevant verses, and then, through a comparison of the three translations, the best and most suitable translation is selected. The findings of this study indicate that Umm Mohammad’s translation excels in accurately reflecting the precise meanings of Qur’anic words and concepts, though its language is relatively complex. B.A. Irving’s translation tends toward fluency and simplicity but lacks semantic precision in some instances. Thomas Cleary’s translation successfully balances accuracy and ease of understanding for English-speaking audiences, though it occasionally leans toward interpretive approaches.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non-Muslim Translations
  • English Translation of Sūrat al-Māʿūn
  • Umm Mohammad’s Translation
  • B.A. Irving’s Translation
  • Thomas Cleary’s Translation
  1. قرآن کریم.
  2. ابن‌فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاسلامی، ۱۴۰۴ق.
  3. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، بی‌تا.
  4. امین شیرازى، احمد، آئین بلاغت: شرح مختصر المعانى، 1371ش.
  5. آلوسى، محمود بن عبدالله‏، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون‏، 1415ق.
  6. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح. بیروت: دارالعلم للملایین، ۱۳۷۶ق.
  7. حجتی، محمدباقر، تاریخ ترجمه قرآن به زبان‌های اروپایی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1394ش.
  8. دراز، عبد الله، الترجمة و التفسیر فی القرآن، تهران: دارالقلم، 1968م.
  9. درویش، محى‏الدین‏، اعراب القرآن الکریم و بیانه‏، سوریه: الارشاد، 1415ق.
  10. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، بی‌تا.
  11. زمخشرى، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، بیروت: دارالکتاب العربی، 1407ق.
  12. زمخشرى، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، بیروت: دارالکتاب، 1407ق.
  13. شوکانى، محمد، فتح القدیر، دمشق: دار ابن‌کثیر، 1414ق.
  14. طباطبایى، محمدحسین‏، المیزان فی تفسیر القرآن‏، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، 1390ق.
  15. طبرسى، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، قم: حوزه علمیه قم، مرکز مدیریت، 1412ق.
  16. طبرى، محمد بن جریر، جامع البیان فى تفسیر القرآن (تفسیر الطبرى)، بیروت: دارالمعرفة، 1412ق.
  17. فخر رازى، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1420ق.
  18. فراهیدی، خلیل بن احمد. کتاب العین، قم: نشر هجرت، ۱۴۰۹ق.
  19. فیض کاشانى، محمد بن شاه مرتضى، تفسیر الصافی، تهران: مکتبة الصدر، 1415ق.
  20. قرائتى، محسن‏، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگى درسهایى از قرآن‏، 1388ش.
  21. قرشى، على‏اکبر، قاموس قرآن تهران، بی‌نا، 1371ش.
  22. قرطبى، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ناصر خسرو - ایران - تهران، 1364، چاپ اول.
  23. مرتضى زبیدى، محمد بن محمد، تاج العروس، بیروت، بی‌نا، بی‌تا.
  24. مصطفوى، حسن، التحقیق فى کلمات القرآن الکریم، بیروت، بی‌نا، بی‌تا.
  25. مکارم شیرازى، ناصر، جمعى از نویسندگان‏، تفسیر نمونه‏، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1371ش.
  26. مکارم شیرازى، ناصر، على‏بابایى، احمد، برگزیده تفسیر نمونه‏، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1382ش.
  27. حیدری‌راد، طیبه؛ نقیب، سیدمحمد، «واکاوی زبان چندوجهی قرآن درگزاره‌های تمثیلی»، دو فصلنامه مطالعات سبک شناختی قرآن کریم، سال هشتم، شماره 1، 1403ش.
  28. زمانی، محمدحسن؛ قافی، نجمه ، «بررسی نقاط قوت و ضعف جلد اول تفسیر معاصرانه قرآن کریم»، دوفصلنامه علمی قرآن پژوهی خاورشناسان، سال نوزدهم، شماره 36 ، 1403ش.
  29. زمانی، محمدحسین؛ اسکندرلو، محمدجواد، «بررسی شبهات مستشرقان پیرامون صلاحیت دین در نظریه‌پردازی در حکومت»،  دوفصلنامه علمی قرآن پژوهی خاورشناسان، سال نوزدهم، شماره 36 ، 1403ش.
  30. فدائی، احسان؛ کاویانی آرانی، محمد، «الگوی مفهومی آرمان‌شهر انگیزشی در تمدن‌سازی قرآن کریم»، فصلنامه قرآن، فرهنگ و تمدن، شماره 3، 1403ش.
  31. قاسمی شوب، محمد؛ نبوی، سیدمجید، «بررسی سبک زندگی از منظر آیت الله خامنه ای با تأکید بر رویکرد، مبنا و نحوۀ اجرا»، فصلنامه قرآن و علوم اجتماعی ،سال دوم، شماره 1، 1401ش.
  32. Abdel Haleem, M.A.S., The Qur'an in English Translation, Oxford University Press, 2004.
  33. Cleary, Thomas, The Qur'an: A New Translation, Starlatch, LLC, 2020.
  34. Irving, Thomas Ballantine, The Holy Quran: Text, Translation & Commentary, 3rd Edition, 1938.
  35. Murphy, Raymond, English Grammar in Use (Intermediate - Fifth Edition), Cambridge University Press, Cambridge, 2019.
  36. Umm Muhammad (Emily Assami), The Quran: Saheeh International, ABUL-QASIM PUBLISHING HOUSE, 1997.
  37. https://abadis.ir/entofa.
  38. https://abidic.com/word.
  39. https://alhamdulillah.org.
  40. https://blog.quranmajeed.com/what-is-the-day-of-judgment-in-islam.
  41. https://dic.b-amooz.com/en/dictionary/w?word=rebuff#rebuff_noun_1.
  42. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english.
  43. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Judgement_Day_in_Islam
  44. https://englishturbo.com/blog.
  45. https://eshraghtrans.com/.post/raveshhaye-tarjomeye-motune-mazhabi.
  46. https://fastdic.com/word/contribution.
  47. https://islamicbulletin.org/free_downloads/quran/quran_basic_teachings.pdf.       
  48. https://javadi.esra.ir/fa.
  49. https://kitaabun.com/shopping3/quran.
  50. https://m.clearquran.com/107.html.
  51. https://web.archive.org/web/20091214205315/http://www.fonsvitae.com/qurancleary.html.
  52. https://www.al-islam.org.
  53. https://www.arabnews.com/node/362726.
  54. https://www.dictionary.com/browse/poor.
  55. https://www.eurasia.org.uk/docs/academic/books/Islamic_Thought_an_Introduction.pdf.
  56. https://www.islamawakened.com.
  57. Https://www.Ldoceonline.Com.

https://www.merriam-webster.com.