نقد آراء رینولدز در مورد سجده فرشتگان بر آدم در قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 سطح سه رشته تفسیر و علوم قرآن، حوزه علمیه فاطمة الزهراء، اصفهان، ایران، «نویسنده مسئول»

2 . استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،پزوهشکده فلسفه و کلام اسلامی، گروه فلسفه اخلاق، قم، ایران

3 . استادیار دانشگاه باقرالعلوم، گروه زبان‌های خارجی و مطالعات بین‌فرهنگی، اصفهان، ایران

10.22034/jqopv.2025.19141.1396

چکیده

یکی از موضوعات پژوهشی در قرآن، سجده فرشتگان بر آدم است. گابریل سعید رینولدز، مستشرق فعال در حوزه مطالعات قرآنی، در کتاب «قرآن و زیرمتن عهدینی آن» نظریه‌ای جدید درباره ارتباط قرآن با متون مقدس پیشین مطرح می‌کند. او بیان می‌کند که فهم قرآن در پرتو متون مقدس یهودی و مسیحی میسر است. رینولدز معتقد است که داستان سجده فرشتگان بر آدم در قرآن تنها با رجوع به متون مقدس پیشین قابل فهم است. اما در آراء وی پیرامون این موضوع در قرآن، اشکالاتی وجود دارد که در دو حوزه آسیب‌های مبنایی و محتوایی قابل بررسی است؛ آسیب‌های مبنایی: 1. استفاده از منابع نامناسب در ترجمه قرآن و تفاسیر؛ 2. بی‌توجهی به منابع لغوی؛ 3. تلقی قطعی از منابع اهل کتاب. آسیب‌های محتوایی: 1. عدم دقت کافی به تعارض متون مقدس با یکدیگر 2. عدم توجه به تعارض متون مقدس با قرآن؛ 3. فهم نادرست واژگان کلیدی. در آیات مربوط به سجده فرشتگان بر آدم، واژه‌های «خلیفه» و «سجده» اهمیت ویژه‌ای دارند. رینولدز معنای «خلیفه» را نادیده گرفته و برای فهم معنای «سجده» مسیر درستی را نپیموده است. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی، به تبیین و آسیب‌شناسی دیدگاه وی در موضوع سجده فرشتگان بر آدم× می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Critical Analysis of Reynolds’ Views on the Prostration of Angels to Adam (AS) in the Qur’an

نویسندگان [English]

  • نجیمه rahi 1
  • Alireza Alebouyeh 2
  • Mahdi Habibollahi 3
1 . Level Three, Department of Tafsir and Quranic Sciences, Fatimah al-Zahra Seminary, Isfahan, Iran, “Corresponding Author”
2 . Assistant Professor, Institute for Research in Islamic Sciences and Culture, Research Center for Philosophy and Islamic Theology, Department of Ethics Philosophy, Qom, Iran;
3 . Assistant Professor, Baqir al-Uloom University, Department of Foreign Languages and Intercultural Studies, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

One of the research topics in the Qur’an is the prostration of angels to Adam. Gabriel Said Reynolds, an active orientalist in Qur’anic studies, proposes in his book The Qur’an and Its Biblical Subtext that understanding the Qur’an requires referencing earlier Jewish and Christian scriptures. He argues that the story of the angels’ prostration to Adam in the Qur’an can only be comprehended through these texts. However, his views contain flaws in both foundational and content-related areas. Foundational issues include the use of inappropriate sources in Qur’anic translation and exegesis, neglect of lexical sources, and uncritical acceptance of the People of the Book’s texts. Content-related issues involve insufficient attention to contradictions among sacred texts, failure to address contradictions between these texts and the Qur’an, and misinterpretation of key terms such as khalīfah (successor) and sujūd (prostrate). This research, employing a descriptive-analytical method, critically evaluates Reynolds’ views on the prostration of angels to Adam (AS).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qur’an
  • Sacred Texts
  • Gabriel Said Reynolds
  • Prostration of Angels
  • Prophet Adam (AS)
  1. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت: دارالفکر، بی‌تا.
  2. اسپینوزا باروخ، مصنف واقعی اسفار پنچگانه، آل‌بویه علیرضا. مجله هفت‌آسمان، شماره 1، 1378.
  3. اشرف شیدا، رحمانی علایی فاطمه، مطالعه انتقادی مدخل آدم× در دائرة المعارف اسلام، مجله قرآن پژوهی خاورشناسان، شماره 30، 294-270، 1400.
  4. جوادی ‌آملی، عبدالله؛ قدسی، احمد. تفسیر تسنیم، چاپ هشتم، قم: اسراء، 1395.
  5. جوهری، اسماعیل بن حماد، تاج اللغة و صحاح العربیة، احمد عبدالغفور عطار. چاپ دوم، بیروت: دارالعلم للملایین، 1404.
  6. حسنی محمدجواد، ربانی محمد حسن. «ویژگی‌های منبع لغوی در فهم معارف قرآن و حدیث، مجله علوم ومعارف قرآن و حدیث، شماره 7، 1395.
  7. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد. المفرات الفاظ القرآن، چاپ اول، بیروت: دارالشامیة، 1412.
  8. رضایی اصفهانی، محمدعلی. منطق تفسیر قرآن، چاپ دوم، قم: مرکز بین‌المللی ترجمه و نشرالمصطفی، 1393.
  9. ریپین اندرو، مهرداد عباسی. رهیافت‌هایی به تاریخ تفسیر، تهران: انتشارات حکمت، 1394.
  10. زرنوشه فراهانی، حسن، معارف مجید، نیل ساز نصرت. نقد دیدگاه خاورشناسان درباره تأثیرپذیری قرآن از کتاب مقدس، فصلنامه کتاب قیم، شماره 4، 1390.
  11. شولر گریگور. شفاهی و مکتوب در نخستین سده‌های اسلامی، ترجمه نصرت نیل‌ساز، چاپ دوم، تهران: انتشارات حکمت، 1393.
  12. طباطبایی، محمد حسین. المیزان فی تفسیرالقرآن. چاپ پنجم، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1427.
  13. طبرسی، فضل بن حسن. مجمع البیان لعلوم القرآن. چاپ سوم، تهران: ناصرخسرو، 1372.
  14. طوسی، محمد بن حسن. التبیان فی تفسیرالقرآن. بیروت: دارالاحیاء التراث العربی، 1413.
  15. طیب، عبدالحسین. اطیب‌البیان فی تفسیرالقرآن. چاپ دوم، تهران: انتشارات اسلام، 1378.
  16. علوی، سید حسین، محمدی، محمدحسین. تحلیل جریا‌ن‌های اصلی قرآن‌پژوهی مستشرقان معاصر (با تأکید بر آمریکا)، دوفصلنامه علمی قرآن‌پژوهی خاورشناسان، شماره 34، 38-10، 1402.
  17. علیزاده منامن، عیسی؛ عاملی، حسن؛ غفاری، علی؛ محرمی، رامین. بررسی تطبیقی رسانه نوشتاری یا گفتاری بودن قرآن کریم و عهد عتیق، فصلنامه علمی مطالعات تفسیر تطبیقی، شماره 8، 1398.
  18. فراهیدی، خلیل بن احمد. العین. چاپ دوم، قم: هجرت، 1409.
  19. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، زبیدی محمد بن محمد مرتضی. تاج العروس من جواهرالقاموس. چاپ اول، بیروت: دارالفکر، 1414.
  20. قرشی، سید علی‌اکبر. تفسیر احسن الحدیث. چاپ 3، تهران: بنیاد بعثت، 1377.
  21. Gabriel Said Reynolds, The Qurān and Its Biblical Subtext, London: Routledge, 2010.
  22. Gibson A. Mingana, The Cave of Treasures, Cambridge: Heffer, 1931.
  23. New York: Doubleday, The Old Testament, 1983.